‘Je bent zó verschrikkelijk benauwd, je denkt echt dat je dood gaat.’ Zo beschrijft COPD-patiënt Ingrid Kaal (57) een longaanval. Dat wil ze nooit meer meemaken. Om zichzelf in de gaten te houden gebruikt ze een app en vult eens per week in hoe ze zich voelt. Die metingen gaan naar de verpleegkundigen op afstand en zo nodig door naar een longverpleegkundige van Sensire. ‘Het is fijn dat je in de gaten wordt gehouden, die thuismetingen zijn heel geruststellend,’ vindt ze.
Twee jaar geleden maakte Ingrid een longaanval door. Ze kon niet in slaap komen en kreeg opeens helemaal geen lucht meer. In paniek rende ze naar buiten, haar partner belde 112. Ze bracht een week in het ziekenhuis door, waar met een maskertje het zuurstofgehalte in haar bloed weer op peil werd gebracht. Met andere pufjes dan voorheen ging ze naar huis. Maar voordat ze met ontslag ging, kwam de longverpleegkundige van Sensire al langs voor een gesprek. ‘Daar hebben we al besproken dat ik mee zou doen aan de thuismetingen van MIJNSensire.’
Ingrid moet in haar dagelijks leven goed rekening houden met haar aandoening. ’s Morgens rustig op gang komen, na het stofzuigen even gaan zitten, letten op het vochtgehalte in haar woning… Werken lukt niet meer, vooral het vroege opstaan vroeg te veel. Met roken is ze gestopt. Ook stress probeert ze te beperken omdat het een factor is die invloed heeft op haar gezondheid.
Momenteel gaat het goed met haar, haar specialist was tevreden bij de jaarlijkse controle. ‘Mijn blaastest was zelfs wat beter dan de vorige keer. Ik zat gewoon te juichen in de auto op weg naar huis!’
Met de thuismeet-app heeft ze een instrument in handen waarmee ze zelf in de gaten houdt hoe het precies gaat. Zonder steeds voor controles naar het ziekenhuis te hoeven, kan ze zo een mogelijke verslechtering vroegtijdig signaleren. ‘Naar het ziekenhuis kost best veel moeite. Nu vul ik eens per week een vragenlijstje in en dat gaat dan automatisch naar een verpleegkundige op afstand. Eerst was dat twee maal per week. Wijken mijn antwoorden te veel af van de waarden die we in het begin hebben gemeten, dan word ik gebeld. Ook bevat de app informatie over COPD en over mijn eigen ziektegeschiedenis.’
Voorbeelden van vragen die Ingrid beantwoordt: Hoe vaak voelde u zich deze week kortademig in rust? Hoe vaak heeft u deze week slijm opgehoest? In welke mate voelde u zich door uw ademhalingsproblemen beperkt bij het uitvoeren van dagelijkse activiteiten als wassen en aankleden?
Ingrid vindt het prettig dat ze naast het online contact met een verpleegkundige ook altijd mag bellen met Claudia Diepenbroek, de longverpleegkundige. ‘En ze komt wel eens op huisbezoek. Dat zijn prettige gesprekken, ik kan altijd op haar terugvallen.’ Ondanks het veilige gevoel dat ze nu heeft door de combinatie van digitale en fysieke zorg, houdt ze toch een bepaalde angst dat de longaanval van destijds zich zal herhalen. ‘Dat gaat niet helemaal meer weg’, denkt ze.
Of de app iets is voor iedereen? ‘Ik zou het een ander zeker aanraden. Althans: wie kan omgaan met een smartphone of laptop. Maar mij bevalt het goed. Je bent zelfstandiger, minder afhankelijk op deze manier.’
In een gebouw van het Slingeland Ziekenhuis in Doetinchem zijn ook enkele Sensire-medewerkers gevestigd. Bijvoorbeeld Claudia, de longverpleegkundige die COPD-patiënt Ingrid Kaal begeleidt, en haar directe collega Ingrid Zweers, eveneens longverpleegkundige. Ingrid (60) vertelt hoe zij als professional het thuismeten ervaart.
‘Ik was van begin af aan bij betrokken bij de ontwikkeling van deze vorm van zorg op afstand, samen ook met de leverancier. Dat is al jaren geleden, misschien al in 2010. We stelden ons de vraag: hoe gaan we om met de steeds grotere groep klanten met een chronische aandoening? We zullen het immers met steeds minder mensen moeten doen.’ Meer educatie thuis en inzetten op zelfmanagement was de richting die toen werd gekozen.
Hoe voorkom je een longaanval? Wat heb je geleerd van de vorige, wat doe je nu anders? Hoe kan iemand zelf met behulp van de thuismetingen tijdig zijn gedrag of medicatie bijsturen? ‘De app bevat veel educatieve informatie, vergelijk het maar met een uitgebreide folder van het Longfonds. Naarmate klanten de app langer gebruiken weten ze zelf op basis van de metingen en die informatie al beter hoe te handelen.’
De metingen die bij COPD gedaan worden richten zich vooral op de klantbeleving. ‘Vergelijk je dat met afstandzorg bij hartfalen, dan hebben wij minder objectieve waardes die worden ingevuld.’
Doordat er een vinger aan de pols gehouden wordt door de 'drietrapsraket', een verpleegkundige op afstand, Sensire-longverpleegkundige en de verpleegkundig specialist van het ziekenhuis heeft de klant een veilig gevoel. Ingrid Zweers: Klanten met COPD zijn vaak angstig om weer benauwd te worden. Als ze daarbovenop dan last van stress hebben, werkt dat juist benauwdheid in de hand. Kunnen ze hun zorgen op tijd delen, dan worden ze rustiger en neemt de kans op een longaanval af.’
Ingrid vertelt dat Claudia en zij nauw samenwerken met de verpleegkundigen op afstand en het Slingeland Ziekenhuis. ‘Als een verpleegkundige op afstand een meting niet vertrouwt, geven ze dat via de app aan ons door en zoeken wij contact met de klant, meestal via beeldbellen. Ook geven we verpleegkundigen op afstand gerichte inhoudelijke scholingen.
De samenwerking met het ziekenhuis is net zo intensief, daarvan krijgen wij de meeste nieuwe klanten, ook voor de zorg op afstand. We nemen online deel aan de maandelijkse multidisciplinaire overleggen over thuismeetklanten. Daarnaast spreken wijzelf nog twee keer per maand met de verpleegkundig specialist op de longpoli, dan over ál onze klanten. Heeft een klant bijvoorbeeld andere medicijnen nodig, dan verwijzen wij door naar de verpleegkundig specialist.’
Ingrid vindt het jammer dat verpleegkundigen op afstand, Sensire en het ziekenhuis in drie verschillende systemen rapporteren, waardoor dat extra werk – en tijd – kost. ‘Maar het is belangrijk dat het goed gebeurt.’
Of deze vorm van zorg van minder hoge kwaliteit is dan traditionele zorg? ‘Nee, het zorgt juist voor een hogere kwaliteit’, vindt Ingrid stellig. Ze gelooft in de meerwaarde van het stimuleren van zelfredzaamheid en in zorg op afstand. ‘Via deze app in combinatie met onze fysieke aanwezigheid op de achtergrond proberen we mensen in het zadel te houden. Ze kunnen ons 24 uur per dag bellen, die bereikbaarheid vinden ze heel fijn. En het scheelt weer ritjes naar de spoedeisende hulp.’
‘Dat wat op afstand kán, moet je op afstand doen. We moeten goed kijken waarop we het accent leggen in de zorg. Op deze manier kunnen we veel meer mensen aannemen. Fysieke zorg inzetten daar waar nodig, dáár gaat het om. Als mensen ons maar kunnen vinden op momenten dat het nodig is.’